Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2009

Παροιμίες-γνωμικά-αποφθέγματα!!!



Από το βιβλίο ''Το Τρίκορφο Ναυπακτίας''
Συγγρ. Ιερομ. Ιερώνυμος Δελημάρης











Οι παροιμίες (καθώς επίσης τα γνωμικά και τα αποφθέγματα) αποτελούν ένα είδος κατασταλαγμένης λαϊκής σοφίας και λογοτεχνίας. Έχουν σαν κύρια χαρακτηριστικά τη συντομία, τη δηκτικότητα και τον αποφθεγματικό τόνο. Αναφέρονται σε πάρα πολλά θέματα της καθημερινής ζωής και συμπυκνώνουν εμπειρίες αιώνων, εθίμων, ηθών και συμπεριφοράς. Υπάρχουν διαφόρων ειδών παροιμίες: Αινιγματικές, έμμετρες, περιπαιχτικές, αντιθετικές, παροιμίες που δηλώνουν κάποιο μύθο, κ.α. Στο Τρίκορφο λέγονταν και λέγονται μέχρι σήμερα πάρα πολλές παροιμίες. Η πλήρης καταγραφή ξεφεύγει από τα πλαίσια της παρούσης εργασίας. Καταγράφουμε όμως αρκετές.

(Για τα παιδιά) Ένα ίσον κανένα.
(Στα παιδιά)Αν δε σου αρέσει το φαγητό περίμενε,θα έρθει ο κουμπάρος με το μέλι.
(Τα λεφτά τα μάζεψα) Σαν το όμπυο στο ποδάρι.
Αγάλια- Αγάλια γίνετε η αγουρίδα μέλι.
Αγάπα το φίλο σου με τα ελαττώματα του.
Αγάπα το καθένα με το χούι του.
Αϊ Νικόλα βοήθα με! Κούνα και συ τα χέρια σου.
Ακόμα δεν το είδαμε, Γιάννη τον είπαμε.
Άκουσε γέρου συμβουλή και παιδεμένου γνώση.
Άκουσε όλες τις γνώμες κι από τη δική σου μη βγαίνεις.
Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στο αλεύρι.
Άλλα είναι τ' άλλα και άλλα της Παρασκευής το γάλα.
Άλλα κανονίζει ο γάιδαρος κι άλλα ο γαϊδουριάρης.
Άλλα λέει η θειά μου κι άλλα ακούν τ' αυτιά μου.
Άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας.
Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.
Άφησε το γάμο και πήγε για παλιούρια.

Βάλτα να τ' αρμέξουμε.
Βασιλικός κι αν μαραθεί τη μυρωδιά του θα χει.
Βάστα με να σε βαστώ ν' ανεβούμε το βουνό.
Βγάνει από τη μύγα σπλήνα (ή ξύγκι).
Βγάνει και τη μπουκιά του για να σου τη δώσει.
Βουνό με Βουνό δε σμίγει.
Βρήκε η νύφη το γυνί πίσω από τη πόρτα.
Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλλιασε η καρδιά του.
Γάμος χωρίς κρέας δεν γίνετε.
Για χάρη του βασιλικού ποτίζετε και η γλάστρα.
Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει.
Γλίτωσε από του χάρου τα δόντια.
Γύρισαν τα πόδια να χτυπήσουν το κεφάλι.
Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα και θα φάει και τα συκόφυλλα.
Γλυκός ο ύπνος το πρωί, γδυτός ο κώλος τη λαμπρή.

Δεν κουτσαίνει η γίδα από το κέρατο.
Δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του.
Δεν είναι μαλλιά τα γένια.
Δύο μαρτυράνε, έναν κρεμάνε.
Δύο κεφάλια σε μια σκούφια δεν χωράνε.
Δεν το λέει η γίδα το λέει το κέρατο της.

Η αλεπού είχε εργάτες κι εκείνη ακριδολόγαγε.
Η καλή η μέρα φαίνετε από το πρωί.
Η νοικοκυρά εάν δεν θέλει να ζυμώσει, σαράντα μέρες κοσκινάει.
Η παπάς παπάς ή ζευγάς ζευγάς.
Η αλήθεια είναι πικρή.
Η αλήθεια δεν κρύβεται.
Η βιάση ψήνει το ψωμί, μα δεν το καλοψήνει.

Θα γελάσει και το παρδαλό κατσίκι.
Θέλω ν' αγιάσω, αλλά δεν μ' αφήνουν.
Θέρος, τρύγος , πόλεμος.
Θόδωρος και πεντακόσια.

Καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάτε.
Κακό χωριό τα λίγα σπίτια.
Κάλιο αργά παρά ποτέ.
Καλό τυρί σε σκυλίσιο τομάρι.
Καλομελέτα κι έρχετε.
Καμαρώνει σαν γύφτικο σκεπάρνι.
Καληνύχτα κι έφεξε.
Καλύτερα να σε πάρουν οι χωροφυλάκοι παρά οι παπάδες.
Κάνει το ψόφιο κοριό.

Σας έδωσα ένα μικρό κομμάτι από το βιβλίο του Ιερομ. Ιερώνυμου Δελημάρη που έχει τίτλο ''Το Τρίκορφο Ναυπακτίας''. Τον ευχαριστώ που μου επέτρεψε να βάλω μερικά κομμάτια από το βιβλίο του. Σύντομα θα βάλω ακόμα περισσότερα και ενδιαφέροντα κείμενα.

Συνεχίζεται!!!!!
















ask2use.com: Επιτρέπεται η αντιγραφή όλου του κειμένου
ask2use.com: Μόνο για μη-κερδοσκοπική χρήση
ask2use.com: Υποχρεωτική η αναφορά πηγής